اتحاد کارگر، بولتن کمیته روابط سندیکایی ایران، در ادامه
معرفی و شناساندن چهرههای درخشان جنبش سندیکایی زحمتکشان به نسل جوان کارگر، اینک
به معرفی یکی از نامهای بزرگ و چهرههای پر افتخار جنبش سندیکایی میپردازد.
تقی باقری؛
مبارز نامدار جنبش کارگری ـ سندیکایی
جنبش سندیکایی کارگران میهن ما در سالهای 1332 ـ 1320
دوران رشد و شکوفایی خود را تجربه می کرد. طی این دوران، با پیدایش کارگران صنایع
ماشینی و افزایش تعداد زحمتکشانی که به بازار کار سرمایهداری جلب شده بودند و به
دلیل کاربست تجربههای مبارزات سندیکایی ایران در گذشته و نیز استفاده از تجربه پر
ارزش جهانی، جنبش سندیکایی کارگران ایران طی مدت کوتاهی از سال 1320 تا 1325 گامهای
بزرگی به پیش برداشت. ابتدا اولین سندیکاها شکل گرفتند، سپس تشکل کارگران و
زحمتکشان در سازمانهای وسیع سندیکایی حرفهای صورت گرفت و بعداً شورای مرکزی
اتحادیههای کارگری ایران در سال 1321 با 30 هزار عضو پا به عرصه وجود گذاشت و
بالاخره شورای متحده مرکزی اتحادیههای کارگران و زحمتکشان ایران در اوّل ماه مه
1323 از تجمع چهار مرکز سندیکایی تاسیس گردید و پس از چندی کارگران صنایع نفت موفق
شدند سندیکای خود را پدید آورند که به نام سندیکای کارگران نفت خوزستان نامیده میشد.
این سندیکا بلافاصله الحاق خود به شورای متحده مرکزی را اعلام داشت و بدینسان وحدت
صفهای جنبش سندیکایی کارگران ایران تامین گردید که بیش از 300 هزار کارگر را زیر
پرچم شورای متحده مرکزی اتحادیههای کارگران و زحمتکشان به عنوان یکی از مهمترین و
بزرگترین سازمانهای سندیکایی خاورمیانه و قاره آسیا سازمان می داد. این تشکل عظیم
و نیرومند سندیکایی در سال 1325 مورد شناسایی فدراسیون جهانی سندیکاهای کارگری
قرار گرفت و به این ترتیب شورای متحده مرکزی به عنوان یگانه مرکز سندیکایی اصیل در
ایران به عضویت فدراسیون درآمد. دستاوردهای شورای متحده در تامین حقوق سندیکایی و
منافع زحمتکشان در تاریخ معاصر میهن ما جای برجستهای را به خود اختصاص می دهد. از
دل چنین جنبش وسیع و نیرومند سندیکایی چهرههای درخشانی چون علی امید، رضا روستا،
عظیم زاده، صمد حکیمی، عزت باقری، علی جعفری مرندی، منوچهر مصلح، تقی باقری، علی
شناسایی و حسن حسین پور تبریزی بیرون آمدند که هریک منشاء خدمات بزرگ به جنبش
سندیکایی کارگران ایران بودند. تقی باقری به عنوان یک فعال کارگری از چهرههای پر
افتخار جنبش کارگری میهن ماست. او فردی بسیار مردمی و مورد اعتماد کامل کارگران
بود. باقری به عنوان کارگر در کارخانههای دخانیات کار می کرد. موسسه دخانیات در
سال های دهه 20 تا کودتای 28 مرداد، یکی از مراکز مهم و
اصلی کارگری بود و سندیکای کارگران دخانیات که تقی باقری در رهبری آن قرار گرفت از
فعال ترین و پیشروترین تشکلهای آن دوران به شمار می آید.
در سالهای دهه بیست خورشیدی کارخانههای مرکزی دخانیات، کارخانههای
سیلو تهران، چیت سازی، سیمان، تاسیسات راه آهن و صنعت نفت خوزستان و کارخانههای
نساجی اصفهان و مازندران از جمله تکیه گاههای جنبش کارگری بودند و سندیکاهای این
واحدهای صنعتی نقشی بزرگ و برجسته در مبارزات صنفی ـ سندیکایی و نیز جنبش ملی کردن
صنعت نفت داشتند. تقی باقری به عنوان یک رهبر آگاه و مدبر سندیکایی در راس سندیکای
کارگران دخانیات مروج اصول اصیل و رزمجویانه فعالیت سندیکایی بود. او نظیر علی
امید و دیگر رهبران سندیکایی در تشکلیابی صنفی کارگران و تاسیس سندیکاهای کارگری
بر پایه صحیح طبقاتی نقش مهم و تاریخی ایفا کرد. او از زمره رهبران سندیکایی بود
که رعایت موازین فعالیت سندیکایی و دوری جُستن از هرگونه انحراف در جنبش سندیکایی
را گوشزد کرده و با آن مقابله می نمود. او اعتقاد داشت جنبش سندیکایی ضمن استقلال
خود یک نیروی خنثی و بی طرف نیست. به دلیل نقش بارز تقی باقری در جنبش سندیکایی او
همواره مورد پیگرد دشمنان طبقه کارگر و ارتجاع و دربار پهلوی بود. نقش سندیکای
کارگران دخانیات تحت رهبری تقی باقری همراه با سندیکاهای کارگران چیت سازی، سیمان
و دیگر کارخانجات در به پیروزی رساندن خیزش ملی 30 تیر فراموش نشدنی است. نخستین
جرقه خیزش ملی 30 تیر با اعلام اعتصاب کارخانههای سیلو، دخانیات، سیمان تهران و
چیت سازی و راه آهن زده شد. تقی باقری، این رزمنده آگاه طبقه کارگر در رأس این
اعتصابات و از رهبران آن بود. پس از کودتای انگلیسی ـ آمریکایی 28 مرداد تقی باقری
بازداشت و روانه سیاه چال شد. او را برای بزانو درآوردن به جزیره خارک تبعید
کردند. او مورد انواع شکنجه و آزار قرار گرفت امّا به آرمان طبقه کارگر پشت نکرد.
در زندان هرگز حاضر به امضاء تنفرنامه نشد. تقی باقری می گفت: اگر همه عمر را
مجبور باشم اینجا بگذرانم، تنفر نامه نمی نویسم. پس از آزادی از زندان به قزوین
تبعید شد. زندگی دشوار و مشکلات فراوان را تحمل نمود و با ارادهای آهنین به
اندیشههای خود و منافع طبقه کارگر وفادار ماند. تقی باقری بعدها براثر ناملایمات
زندگی و فشارهای زندان بیمار شد. در بیمارستان هنگام یک عمل جراحی با زندگی وداع
کرد. مراسم یادبود او باشکوه فراوان برگزار و بویژه کارگران دخانیات از این قهرمان
خود تجلیل کردند. او در گورستان ابن باویه به خاک سپرده شد. نام ارجمند تقی باقری
در صفحات تاریخ جنبش کارگری ـ سندیکایی ایران می درخشد. او نمونه یک کارگر مقاوم و
ثابت قدم و یک رهبر آگاه جنبش سندیکایی بود!