با نبود یک آمار قابل اعتماد، مشخص نیست سازمان تامین اجتماعی چند میلیون خانوار از زحمتکشان میهنمان را زیر چتر خود دارد. آمارهای مختلفی را ذکر میکنند، ولی میتوان گفت که حدودا ۴۰ میلیون نفر از زحمتکشان و خانوادههایشان تحت پوشش تامین اجتماعی هستند و ۱۴ میلیون پرداخت کننده بیمه به این سازمان وجود دارند. سازمانی که در دوره دولت ضد ملی احمدینژاد تبدیل شد به محل مجرمانی چون قاضی سعید مرتضوی که با برنامههای ضد کارگری و بخشش اموال سازمان تامین اجتماعی ضربات جبران ناپذیری بر عملکرد و کارایی این سازمان تحمیل نمودند.
مدیر عامل جدید سازمان تامین اجتماعی میگوید: «امسال با کسری پنج هزار میلیارد تومانی روبرو هستیم و باید از منابع سازمان برا ی پرداخت هزینههای جاری برداشت کنیم.» (روزنامه بهار ۱۶ مهر)
سازمانی که بودجه آن با پرداختها و پول کارگران تامین و وظیفه آن تامین خدمات درمانی و بازنشستگی برای آنان و خانوادهایشان را دارد. این سازمان در پی دههها مبارزه و زندان رفتنها، اخراجهای فعالین کارگری پی ریزی شده است، هم اکنون با بحران شدیدی در همه زیر مجموعههای خود روبرو شده است.
بخش سرمایهگذاری آن «شستا» با کمبود نقدینگی و رکود و بستن موسسات خود روبرو شده است. و طبق اسناد افشا شده در جریان اختلاف احمدی نژاد و لاریجانیها قرار بود که با پرداخت رشوه، شرکتهای سوده آن به سرمایهگزاران خارجی و داخلی با قیمت ناچیز واگذار گردد. بنا بگزارش ایلنا (۱۰ مهر ماه ۱۳۹۲ ) :« میلیاردها تومان پول در صندوق تامین اجتماعی توسط مدیرعامل (سابق) حیف و میل شده است.» باز در این گزارش گوشهٔ کوچکی از منابع و سرمایهٔ عظیمی از این سازمان را که در صنایع کلیدی بکار رفته، بیان میکند: «۴۰ درصد بازار داروی کشور، ۴۰ درصد تولید سیمان کشور، ۲۰ درصد تولید قیر کشور، ۷۰ درصد تولید جابجایی ریلی و۵۰ درصد نفت کشور در اختیار شرکتهای زیرمجموعه شستا قرار دارند.»
بخش خدمات و درمان آن با کمبود شدید دارو و بیمارستان و پرسنل پزشکی و پیرا پزشکی مواجه است. طبق گفته خود مسئولین فقط برای گرفتن دفترچه بیمه اجتماعی و یا تمدید آن باید روزها در صفهای طولانی باشید، تازه اگر موفق به انجام کار بشوید. بنابگفته اکبر شوکت عضو کارگری هیئت امنای سازمان تامین اجتماعی «امروز به دلیل وجود قوانین زائد بسیاری از کارگران و بیمه شدگان تامین اجتماعی برای بهرهمندی از خدمات این سازمان مجبور به دوندگی و سرگردانی بیموردند.» (ایلنا ۱۵ مهرماه ۹۲)
باز ایلنا در گزارشی از اهواز با نقل قول از یکی از اعضای خانه کارگر خوزستان ذکر میکند که: در حال حاضر اکثر شعب تامین اجتماعی استان بویژه ۶ شعبه شهر اهواز مملو از جمعیت برای تمدید دفترچههای بیمه است وافزود: بیمه شدگان تامین اجتماعی اهواز و سایر شعب در شهرستانهای استان خوزستان برای تمدید و دریافت دفترچههای درمانی، ناچارند یک روز از زمان کاری خود را در صفهای طولانی شعب تامین اجتماعی بگذرانند. و تاکید میکند که: تامین اجتماعی به عنوان سازمانی که هر ماه 30 درصد از دستمزد کارگران را بابت پیشخرید خدمات درمانی دریافت میکند، موظف است در خصوص خدماتاش پاسخگوی شکایات بیمه شدگان باشد.
در ادامه این گزارش افزوده میشود: بیمه شدگان تامین اجتماعی استان خوزستان انتظار دارند سازمان تامین اجتماعی علاوه بر رفع مشکلات پیش آمده، برای جلوگیری از تکرار این مشکل نظارت را بر شعب استانی افزایش دهد.
خانوادههای زحمتکشان در بیمارستانها و درمانگاههای بیمه اجتماعی باید در نوبتهای طولانی برای تشخیص و یا درمان سپری نمایند. و عملا بخش بزرگی از خدمات تخصصی درمانی از لیست خدمات درمانی تامین اجتماعی خارج شده است و بیمه شدگان این سازمان بنا گزیر باید که وارد سیستم خدمات پزشکی خصوصی و یا نیمه خصوصی بشوند که هزینه درمانی در چنین موسسات درمانی با توجه به شرایط کنونی قطعا از توان مالی آنان خارج است و در واقع سیاستهای جاری دولتمردان، آنان را با سختترین شرایط زیستی مواجه ساخته اند و موضوع اخراج و بیکاری و عدم ارایه خدمات درمانی به آنان یعنی تحمیل مرگ تدریجی به بخش بزرگی از طبقه کارگر ایران و خانوادههایشان است.
با شروع کار دولت جدید و وزیر کار وعدههایی مبنی بر اصلاح شرایط زیستی کارگران و اصلاح سازمان تامین اجتماعی را در برنامههای خود اعلام نمودند. چرا که در دوره دولت دهم تغیراتی اساسی در اساسنامه آن انجام دادند و این مجموعه زایدهای از دولت شد و دولت شروع به دخل و تصرف در اموال آن نمود و طرفهای قانونی آن کارگران و کارفرماها نقشی در این تصمیمها نداشتند و سه جانبه گرایی در این سازمان به کنار گذاشته شد. تقابل مجلس و دولت در سال آخر دولت ضد ملی احمدینژاد کار را بیشتر به بنبست کشاند و عملا این سازمان عظیم از اجرای وظایف روزانه خود باز ماند.
در این شرایط تنها راه بهبود عملکرد این سازمان -که متعلق به کارگران و زحمتکشان ایران است - هدایت آن به مسیر درست پوششهای بیمه ای به زحمتکشان و خانوداههایشان استفاده از نمایندگان واقعی کارگران در هیت امنای این سازمان میباشد که این نمایندگان واقعی بتوانند در تصمیم گیریهای آن نقش اساسی داشته و آن را با بدنه کارگری جامعه در میان نهاده و با خرد جمعی این سازمان اداره شود. این نمایندگان واقعی کارگران نیز فقط از طریق سندیکاها و اتحادیههای صنفی مستقل باید انتخاب و به هیت امنا معرفی گردند.