ایمنی محیط کار، سلامتِ کارگران و نقش سندیکاها
توضیح ضرور: افزایش سوانح کار و بیماری‌های ناشی از محیط‌های کار سالیانه زندگی میلیون‌ها کارگر در سراسر جهان را تهدید می‌کند. اخیراً فدراسیون جهانی سندیکاهای کارگری در جهت حمایت از حقوق کارگران در برابر بیماری‌های ناشی از کار کنفرانس مهمی را در خصوص کار با مادۀ خطرناک آزبست ترتیب داده است. آزبست از کلمه یونانی Asbestos به معنی «حل نشدنی» گرفته شده؛ به «پنبه کوهی» یا «پنبه نسوز» هم معروف است. این ماده یکی از خطرناکترین مواد معدنی است که از الیافی بلند و بدون شکل تشکیل شده و مانند پشم و یا ابریشم قابل ریسیدن است.
گزارش سازمان بین‌المللی کار نیز حکایت از این دارد که مواد خطرناک سالانه موجب مرگ ۴۴۰ هزار کارگر می‌شود که در این میان فقط آزبست عامل از دست رفتن جان ۱۰۰ هزار کارگر در سطح جهان است.
سخنرانی دبیر کل فدراسیون جهانی سندیکاهای کارگری درکنفرانس بین‌المللی آزبست دریونان
سخنرانی افتتاحیه توسط رفیق جرج ماوریکوس دبیر فدراسیون جهانی سندیکاهای کارگری در کنفرانس بین‌المللی اتحادیه‌ها در مورد آزبست
رفقاوهمکاران گرامی،
این افتخار بزرگی است که از طرف فدراسیون جهانی سندیکاهای کارگری به حضورتان در مرکز فدارسیون در آتن برای برگزاری کنفرانس مهم آزبست که از طرف WFTU برگزار می‌شود، خوشامد بگویم. و ما بسیار خرسندیم که علیرغم وجود مشکلات مالی و سایر سختی‌هایی که جنبش جهانی سندیکایی با آن مواجه هستند، در اینجا حضور بهم رسانده‌اید. اجازه می‌خواهم که از طرف رهبری WFTU به شما خوشامد بگویم.
امروزه WFTU فعالیتهای مختلفی را در تمامی قاره‌ها سازمان داده است:
- در ریودو ژانیروی (Rio de Janeiro ) برزیل، کنگره سندیکاهای بین‌المللی معدنکاران و فلزکاران WFTU با شرکت سندیکاهایی از بیش از ۲۰ کشور در جریان است.
- در تاریخ ۲۵ اکتبر در مالزی، ۱۲۰ اتحادیه از ۱۴ کشور آسیایی در گردهمایی سالانه دفتر منطقه‌ای آسیا- اقیانوسیه شرکت کردند.
- در ۲۸- ۲۹ اکتبر در پارلمان اروپا در بروکسل، کارکنان آموزشی از ۱۶ کشور در کنفرانس بین‌المللی اتحادیه‌های صنفی معلمین شرکت نموده و موضوعات و مشکلات امروزین دانش آموزان، آموزش، والدین و آموزش کارگران را بحث نمودند.
- در تاریخ ۲۵-۲۶ اکتبر در گابن، اعضا وهمراهان WFTU از کشورهای حوزه فرانسوی زبان افریقایی در کنفرانسی که منجر به برقرای دفتر منطقه‌ای WFTU در لیبرویل (Libreville ) گردید، شرکت نمودند.
رفقای عزیز،
- در چند روز آتی (۸ تا ۱۰ نوامبر) در منتو ویدیوی (Montevideo) امریکای لاتین، جلسه سالیانهٔ اتحادیه کارگران جوان WFTU برگزار خواهد شد.
- ویتنام طی چند روز آینده مهمان یک سمیناربین‌المللی در مورد اهمیت «قرار دادهای جمعی» خواهد بود. و فعالیتهای بسیار دیگری نیز در سایر نقاط جهان در حال برگزاری است.
WFTU، سازمان طبقاتی زحمتکشان جهان، روز به روز قوی‌تر شده و تلاش دارد که اتحادیه‌هایی را سازمان دهد که سلاح قدرتمندی در دست زحمتکشان جهان و در جهت منافع آنان است.
قبل از هر چیز این را باید روشن گفت که سرمایه‌داری و بورژوازی (بعنوان مجموعه سرمای‌داری) بدنبال تشدید استثمار زحمتکشان هستند. آنان بخوبی می‌دانند که مارکس به ما نشان داده است که :«افزایش ارزش نیروی کار باعث کاهش ارزش افزوده می‌شود.» یعنی باعث کاهش سود آنان می‌شود. بنابراین آنان تلاش خواهند نمود، بویژه در زمان افت نرخ سودشان، خدمات اجتماعی نیروی کار را کاهش دهند: یا مستقیما دستمزد پرداختی را پایین می‌آورند و یا هزینه‌های جانبی آن مانند کاهش سهم خدمات درمانی و یا ایمنی محیط کار را. سرمایه‌داران و پیمانکاران بزرگ همیشه سود خود را به زندگی کارگران ترجیح داده و از ایمنی محیط کار می‌کاهند. وهمیشه کفه ترازو را به ضرر بهداشت و زندگی زحمتکشان سبک می‌کنند.
در چنین مواقعی، دولت بورژوازی ناظر بیطرفی نیست؛ با وضع و اجرای یک سری قوانین و با هزینه و خدمات دولتی، از این شرکت‌های بزرگ حمایت می‌نماید.
موضوع آزبست که امروز مورد بحث ماست، موضوع بسیار حساسی در سلامت و بهداشت کارگران بوده و نه تنها در صنعت ساختمان سازی (که این ماده وسیعا بکار می‌رود) همچنین در بخش‌های دیگر نیز بکار برده می‌شود. با توجه به استفاده از آن در سالهای قبل در سرتاسر جهان، هنوز در سلامتی مردم تاثیر زیادی دارد. آزبست در حال حاضر در اغلب محل کار و زندگی کارگران و خانواده‌های آنان بوفور وجود دارد. حتی در کشورهایی که کار برد آزبست ممنوع شده است، هنوز در آنجا ساختمانها و یا ابزارکارهایی وجود دارد که دارای آزبست می‌باشند، که حذف آزبست در آنها نیاز به پرداخت هزینه زیادی دارد. در برخی از کشورهای پیشرفته نه تنها هنوز آزبست ممنوع نشده است بلکه به علت اینکه جایگزین مناسب نداشته و ارزان تمام می‌شود همچنان به استخراج آن ادامه می‌دهند. در کنار این امر سرمایه‌داری و کشورهای سرمایه‌دار به آن بعنوان منبع سود نگاه می‌کنند.
این امر اثبات شده است – مطمئن هستم که دیگر سخنرانان و متخصصین با جزییات در این مورد صحبت خواهند نمود- که آزبست موجب برخی بیماری‌ها و امراض منجر به مرگ می‌شود؛ مانند سرطان ریه، زخم شش‌ها، Pleural Mesothelioma و سایر بیماری‌های دیگر. علایم بیماری‌های تماس با آزبست معمولاً خود را سریع نشان نمی‌دهند. اغلب ساختمان‌هایی که این ماده در ساختمان آن بکار برده شده است بعنوان بمب ساعتی علیه سلامتی عمومی و کسانی که آنجا کار و زندگی می‌کنند نام می‌برند. آزبست بحق نام «کشنده آرام» را گرفته است. آزبست بی‌خطر وجود ندارد، و اغلب اقدامات انجام گرفته در محدود کردن اثرات آن بی‌فایده بودن این راه حل‌ها را اثبات کرده است.
هر جا که آزبست بکار برده شده- چه در ساختمانها، حمل و نقل و چه در ابزار آلات و حتی لوازم مصرفی- ما می‌دانیم که چه خطراتی برای سلامتی عمومی دارد. تصور کنید که روزانه چند میلیون کودک وقتی که به مدرسه می‌روند با این ماده در تماس هستند، چند میلیون کارگر ساختمانی، کارگران صنایع دریایی، کارگران معادن استخراج آزبست بخصوص وقتی که بدون وسایل ایمنی با حجم عظیمی از این مواد در تماس هستند، چند میلیون خانواده با زندگی در خانه‌هایی که آزبست در ساختمان آن بکار برده شده است، با آن در تماس هستند و یا حتی در کنار معادن استخراج آزبست زندگی می‌کنند.
حتی زمانیکه عواقب انسانی تماس با آزبست کاملا اثبات شده است، هنوز دولتها و سازمانهای جهانی در عدم استفاده از آن اکراه دارند. بدون در نظر گرفتن جوانب سیاسی و اقتصادی آن ما نمی‌توانیم این موضوع را مورد بحث قرار دهیم. در دوران تسلط سرمایه‌داری، وقتیکه رشد اقتصادی به نفع سرمایه و شرکت‌های چند ملیتی بوده و استثمار زحمتکشان تشدید می‌شود، بهداشت و ایمنی کارگران فراموش می‌شود. کاربرد آزبست شاید در چند کشوری منع شده باشد؛ در کشورهای در حال توسعه و فقیر این امر اتفاق نیافتاده است. و این تصویر واقعی نابرابری را که توسط سرمایه‌داری در سطح جهان موجب شده است نشان می‌دهد. زحمتکشان کشورهای فقیر که این کشورها توسط امپریالیستها و سیاستهای آنان به شدیدترین وجه استثمار شده‌اند، باید با حداقل شرایط ایمنی و بهداشت کار و زندگی کنند. این واقعیت را بایستی بطور جدی در مد نظر داشته باشیم.
در کشورهایی که قرار بوده کار برد این ماده کاملا ممنوع شود، هنوز خطرات زیادی مانند خطر «کشنده آرام» وجود دارد. هنوز این خطر در اغلب اماکن عمومی و یا جاهایی که ثبت نشده است و یا مکانیزم کنترل وجود ندارد و یا نمی‌توان آزبست را از این مکانها خارج نمود و نیز از مورد استفاده قرا گرفتن افراد غیرمجاز از این فضاها جلوگیری نموده و یا از فروش مصالح آلوده به آزبست جلوگیری نمود، وجود دارد. برداشتن و خارج ساختن آزبست از ساختمانها و تاسسیات هنوز در دست بخش خصوصی می‌باشد، که آنها نیز برای سود بیشتر خود از سلامتی و بهداشت کارکنان خود چشم پوشی می‌کنند؛ و نیز دقت کمی در مراعات سلامتی عمومی مردم و نیز محیط زیست دارند.
و در پایان می‌توان گفت با توجه به اینکه جمعیت عظیمی برای سالهای متمادی با این مواد تماس داشته‌اند، خطر بزرگ هنوز پابرجاست؛ درصورتیکه بکارگیری بهداشت و درمانی که برای این امر در نظر گرفته شده است مناسب و امروزین نمی‌باشد.
خطر کاربری آزبست و سایر مواد خطرآفرین زمانی بیشتر می‌شود که هر لحظه امکان دسترسی بخش عظیمی از مردم جهان به بهداشت و درمان بیشتر کاهش می‌یابد. بهداشت و درمان عمومی در اغلب کشورهای جهان به بخش خصوصی واگذار شده است؛ و بطور اساسی خدمات آن کاهش داده شده است؛ و در همان زمان کشورهای سرمایه‌داری با وضع و بکارگیری یک سری قوانین، بهداشت و درمان را از یک کالای عمومی به یک منبع سودآوری تبدیل می‌کنند و کمپانی های چند ملیتی از آن سودهای نجومی درمی‌آورند. این امر زحمتکشان را از حقوق خود برای مبارزه در راه مشکلات بهداشتی‌شان که با فعالیتهای سرنایه‌داران عارض شده است، محروم می‌کند.
وظایف سندیکاهای کارگری در قبال این وضع چیست؟ جنبش طبقاتی سندیکاها، جنبشی که به عدم وجود زمینه مشترک منافع بین کارگران و صاحبان کار، بین استثمار شوندگان و استثمار کنندگان آگاه است؛ برای حفاظت از حق درمان و بهداشت کارگران مبارزه کرده و به مبارزه باید ادامه دهد؛ خواهان بهداشت و درمان امروزین و مدرن است. بنابراین ما وظایف و موقعیت جنبش طبقاتی سندیکاها را باید در این مضمون بررسی بکنیم.
همکاران گرامی،
WFTU و اتحادیه‌های همکار آن در ۵ قاره جهان با مسئله بهداشت و درمان در محیط کار برخورد اساسی کرده و بطور روزانه با مسئله مبارزه می‌کند، تا این موضوع به رسمیت شناخته، بکاربرده و امروزی شود. غفلت کارفرماها و دولتها روی موضوع بهداشت و ایمنی محیط کار (اصول ایمنی، حضور پزشک در محیط کار و غیره) یک جنایت علیه زحمتکشان است.
در مورد آزبست جنبش کارگری وظیفه دارد در خواست نماید که ساختمانها و تاسسیاتی که درساختمان آنها از این مواد استفاده شده است، بطور کامل ثبت گردد، و دولت اقدامات ایمنی را در مورد قربانیان آن و نیز بهبودی کامل آنان اقدام نماید؛ و این از خواست‌های روزانه کارگران جدا نیست. همچنین اقدامات اکیدی برای جلوگیری از کاربرد آزبست در کشورهایی که کار برد آن منع شده به اجرا درآید؛ و نیز منع جهانی برای کاربرد مواد و مصالحی که از این مواد در ساخت آنها استفاده شده به اجرا درآید؛ علیرغم سختی و هزینه بر بودنش، جایگزین امن و مناسبی برای آن بکار رود.
مواضع WFTU برای عموم مردم، بهداشت مجانی همگانی و قابل دسترس و تامین اجتماعی عمومی است؛ و این امر بخش جدایی ناپذیر مبارزات زحمتکشان برای حفظ زندگی و سلامتی‌شان است. این خواست‌ها از مبارزات روزانه کارگران برای دستمزد، دوره بازنشستگی و شرایط کاری مناسبی که تامین کننده نیازهای فعلی آنان باشد، نمی‌تواند جدا باشد.
دوستان و رفقای عزیز،
ریشه اصلی مشکلی که در بالا بیان شد سود طلبی سرمایه‌داری، فعالیت لجام گسیخته سرمایه، شرکت‌های چند ملیتی و بزرگ است. تاریخ جنبش جهانی زحمتکشان نشان داده است که مبارزه برای زندگی و بهداشت کارگران، مبارزه برای حقوق امروزین زحمتکشان، مبارزه‌ای است که تضاد شدیدی با کارفرماها و سرمایه و دولت‌های سرمایه‌داری بوجود خواهد آورد. این نوع مبارزات قادر است دست‌آوردهایی که تضمین کننده زندگی بهتر برای مردم و زحمتکشان باشند، بوجود آورد؛ این مبارزات دید بهتری در بکارگیری راه‌های توسعه، جائیکه علم و اقتصاد به نفع تولید کنندگان اصلی ثروت- یعنی زحمتکشان نه شرکت‌های بزرگ - بکار برد شود، را نشان می‌دهد.
WFTU با توجه به خواستگاه طبقاتی‌اش، انترناسیونالیست بودنش و نیز داشتن مواضع ضد امپریالیستی که از بدو تاسیس‌اش درسال ۱۹۴۵ اتخاذ کرده است، مبارزه خود را به همراه سندیکاهای عضو خود در ۵ قاره جهان برای احقاق حقوق امروزین کارگران ادامه خواهد داد. و این مبارزه تا حصول نیازهای زحمتکشان و تامین بهداشت و ایمنی محیط کار و زندگی آنان و خانوداه‌اشان ادامه خو.اهد داشت. با این ایده‌ها برای شما آرزوی موفقیت در بحث‌ها و نیز نتیجه‌گیری‌هایتان را دارم.
متشکرم.
